Saç ve kıl koparma hastalığı diğer adıyla trikotilomani, insanların kendi saçlarını kopartmasına neden olan bir tür rahatsızlıktır. Çoğunlukla ergenlik döneminde ortaya çıkan fakat yetişkinlerde de görülen bu hastalık, bireyin psikolojisini ciddi oranda olumsuz etkilemektedir.
Saç ve Kıl Koparma Hastalığı (Trikotilomani) Nedir?
Trikotilomani hastalığına sahip olan hastalar kendi saç veya sakallarını çekerek kopartmaktadırlar. Bu rahatsızlık, obsesif kompulsif bozukluk hastalığı ile bağlantılıdır. Fakat obsesif kompulsif hastalığından bazı farkları bulunmaktadır.
Obsesif kompulsif bozukluk rahatsızlığında, bireylerin kontrol edemediği düşünceler ve saplantılar bulunmaktadır. Fakat saç yolma hastalığı söz konusu olduğunda, hastalar dürtülerini saçlarını yolarak gösterir ve saçlarını yolduklarında rahatlama hissederler.
Başlangıçta umursanmayacak şiddette olsa da zamanla daha şiddetlenir ve hastanın kendisine verdiği zarar artar.
Saç ve Kıl Koparma Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Saç ve kıl koparma hastalığı belirtileri genellikle şunları içermektedir:
- Saçınızı çekerek, kafa derinizden tamamen kopartmak veya kırmak,
- Saçınızı çekmeden önce veya çekmemeye çalıştığınızda artan bir gerginlik hissi,
- Saç çekildikten ve kopartıldıktan sonra hissedilen zevk veya rahatlama hissi,
- Sadece saç değil, kirpik, kaş, sakaldaki kılları kopartmak,
- Kopan saçları yemek veya çiğnemek gibi belirtileri bulunmaktadır.
Saç veya sakal yolma hastalığı belirtileri genel olarak bu şekilde olsa da kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Örneğin; saç kopartma dışında, bu bireyler tırnaklarını koparıp yiyebilir veya dudaklarını çiğneyebilirler. Fakat bu hastalığa sahip kişiler saçlarını yolduklarını sosyal çevrelerinden saklayabilseler de tırnak veya dudak yemek gibi eylemler yaygın olduğundan, bunları rahatça yapabilirler. Dolayısıyla kıl koparma hastalığı kendini bu şekilde de gösterebilir.
Saç ve Kıl Koparma Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Saç ve kıl koparma hastalığı nedenleri çoğu psikolojik rahatsızlıkların nedeni gibi, tam olarak anlaşılamamıştır. Hastalığın semptomları, bu gibi eylemleri gerçekleştirme sebebi de kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bazı insanlar farkında bile olmadan gerginlik ve üzüntü gibi tehdit edici duygulardan kaçmak ve rahatlamak için bu eylemi gerçekleştirir. Buna benzer olarak saçları çiğnemek gibi kaş yolma gibi davranışlarda sergileyebilirler.
Saç koparma hastalığı, üzüntü, endişe, korku, stres gibi olumsuz duygulardan kaynaklanır. Bu tarz eylemleri gerçekleştirmek, hastalar için bu duygulardan kaçış ve rahatlama biçimidir. Dolayısıyla rahatlamak için saç kopartmaya devam ederler.
Saç koparma hastalığı sebepleri ayrıca bireyde olan bazı hormonsal ve kimyasal dengesizlikleri de barındırmaktadır. Sürekli yapılır ve her saç yolunduğunda hastada olumlu duygular oluşur bu yüzden uzun sürecek, bağımlılık haline gelecek bir rahatsızlıktır.
Saç ve Kıl Koparma Hastalığı Nasıl Geçer?
Her hastalık gibi bu rahatsızlığında geçmesi için öncelikle hastalığın tespit edilmesi gerekir. Fakat tedaviye olumlu bakmayan veya utanan hastalar olabilir. Öncelikle bireyin hastalığını kabul etmesi kendine karşı dürüst olması gerekir. Profesyonel bir destek almadan önce herkes kendi kendine bu hastalığı atlatmaya çalışabilir. Bunlara örnek verecek olursak:
- Stres topu gibi ellerde sürekli hareket ettirilebilecek oyuncaklar almak ve kullanmak,
- Bandana, şapka, eşarp gibi ürünler kullanmak,
- Parmaklar uçlarına yara bandı yapıştırmak,
- Saçı kopartma isteği geldiğinde, sakinleşmek için başka şeylerle ilgilenmek veya bir kelime seçip sürekli onu tekrar etmek,
- Banyo ve bakım yapmak, saç kremleri kullanmak,
- Saçları kısa kestirmek,
- Nefes egzersizi yapma gibi uygulamaları deneyerek bu hastalıkla baş etmeye çalışabilirsiniz.
Eğer bahsedilen öneriler yeterli gelmezse, kendinizde veya bir başkasında bu rahatsızlığın olduğunu düşünüyorsanız profesyonel desteğe başvurabilirsiniz. Tedaviler, hastalığın üstesinden gelmenize yardımcı olacaktır.
Kıl koparma hastalığına sahip olan bireyler bunu utanç verici görürler. Bu yüzden bu bireylerin sosyal anksiyetesi oluşabilir. Bir psikolojik rahatsızlığa sahip olmak başka bir psikolojik rahatsızlığın oluşmasını kolaylaştırır. Bu hastalıkla boğuşan bireyler genelde düşük özgüvenlidir. Asosyal olabilirler, çekingenlerdir. Yeni insanlarla arkadaşlık kurmakta zorlanırlar.
Saç koparma eyleminin sürekli olmasından dolayı kalıcı deri hasarları oluşacaktır. Oluşan hasarlardan dolayı saç büyümesi etkilenir dolayısıyla bu durum fiziksel görünümü etkiler. Bununla birlikte yenilen saç ve tırnaklar mide rahatsızlıklarına sebep olabilir. Psikolojik ve fiziksel hastalıklarda tedaviden kaçınılırsa daha büyük problemlere sebep olur.
Saç ve Kıl Koparma Hastalığı (Trikotilomani) Nasıl Tedavi Edilir?
Saç yolma hastalığı tedavisi genellikle alışkanlığı tersine çevirme eğitimi adı verilen bir bilişsel davranışçı terapi biçimini içermektedir. Kabullenme terapileri de hastayla gerçekleştirilir.
Yapılan eylemi, başka bir eylemle değiştirmek için hastaya yol gösterilir. Her hasta farklıdır, bu yüzden herkesin tedavisi aynı şekilde olmayacaktır. Hastalığın derecesine göre tedavi biçimleri uygulanır.
Alışkanlığın tersine çevrilmesi, beynin alışkanlıkları nasıl öğrendiğine dayanır. Aynı ilke, insanların istenmeyen alışkanlıklar geliştirmesine yardımcı olur. İlk başlarda hasta, sürece alışmakta ekstra zorlansa da tedaviden vazgeçilmemelidir.
Psikolojik rahatsızlığı tetikleyen travma ve stres ile terapiler ile baş edebiliriz. Geçmişte olan etkileyici olaylara artık engel olunamasa da gelecekte hayatımızda yaşanan stresle başa çıkmayı öğrenmemiz gerekir. Stres her hastalığı tetikler bu yüzden stresle başa çıkmak için terapiler faydalı olacaktır.
Saç ve Kıl Yolma Hastalığında Profesyonel Destek Alabilirsiniz!
Hastalığınızdan kurtulmanın en önemli yolu, hastalığı kabullenmek, sonrasında profesyonel bir destek almaktır. Alacağınız profesyonel destek sizi hem hastalıktan hem de kötü alışkanlıklardan kurtarabilir.
Saç ve kıl koparma hastalığına sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, bütün tedavi sürecinizde yanınızdayız. Uzman psikolog ve profesyonel tedavi yöntemi ile saç ve kıl yolma hastalığınızda profesyonel destek alabilirsiniz.
