Bipolar affektif bozukluk, bireylerin davranışlarında kontrolünü kaybetmesi, aşırıya kaçması ve bulundukları ruh halinin tam tersine aniden geçmeleri durumudur. ‘’Bipolar affektif bozukluk nedir?’’ sorusunun cevabı davranışlarda yaşanan aşırılık durumudur.
Bipolar Affektif Bozukluk Nedir?
Bipolar affektif bozukluğu, kişilerin ruh hallerinin sabit kalmaması aniden aşırı yükselme yani mani atakları ve aşırı çöküş yani depresyon durumudur. ‘’Bipolar affektif bozukluk nedir?’’ sorusunun basitçe cevabı aniden gerçekleşen ve nedeni tespit edilemeyen duygu durum değişiklikleridir.
Bipolar Affektif Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Bipolar affektif bozukluk, üç döneme sahiptir.
- Bunlardan biri mâni, yüksek ve normale göre çok fazla coşkulu olan duygu durumu halidir.
- İkinci bozukluk dönemi anlamsızca aniden yaşanan duygu durumu çöküşü ve mutsuzluk olan depresyon durumudur.
- Sonuncu dönem ise karma dönemdir. Bipolar affektif bozukluğun karma döneminde, kişiler çok coşkuluyken bir anda mutsuz olabilirler.
Mani döneminde bipolar affektif bozukluk belirtileri aşağıda listelenmiştir.
- Nedeni tespit edilemeyen abartılı düşünceler,
- Ruh halinde sebepsiz yükseklik, büyüklük hisleri,
- Bilinçaltında yarışan fikirlerin ortaya çıkması,
- Uyku ihtiyacı hissetmeme ve uyku süresinin ciddi oranda azalması hatta hiç uyumama durumu, anlamlandırılamayan bir şekilde aşırı enerjik hissetme,
- Hiperaktivite bozukluğu,
- Cinsel uyarılma sıklığında ve cinsel istekte artma, odaklanma sorunları yaşama,
- Anlamlandırılamayan aşırı mutluluk ve neşeli olma hali,
- Çok hızlı konuşmaya başlama,
- Alkol ve uyuşturucu gibi madde tüketimi,
- Anlamlandırılamayan iç huzursuzluk hissi, gerçekte maddesel olarak olmayan şeyleri görme,
- Duyma ve koklama ve sonuçları düşünülmeden yüksek ruh hali ve mutlulukla yapılan faaliyetler.
Depresyon döneminde gözlemlenebilen bipolar affektif bozukluk belirtileri aşağıda listelenmiştir.
- Sebebi tespit edilemeyen mutsuzluk hali,
- Hiçbir sebebe dayanmayan karamsarlık,
- Yaşanan ya da yaşanma ihtimali düşünülen olay ve durumlara karşı umutsuzluk,
- Hayatın her konusunda isteksizlik,
- Kronik yorgunluk,
- Gereksiz ve sebepsiz gerginlik,
- Odaklanma sorunları,
- Cinsel uyarılma sıklığında ve cinsel istekte azalma,
- Özgüven sorunları yaşama ve buna bağlı olarak çekingenlik, olmayan şeyleri olmuş gibi değerlendirme,
- Olmaması gerektiği kadar fazla suçluluk ve pişmanlık,
- İlgi alanlarından keyif almama,
- Yeme bozuklukları ve yemek yeme düzeninin bozulmasıyla beraber gelen az yemek yeme hatta hiç yememe durumu,
- Sürekli olarak uykusuzluk hali,
- Aşırı uyuma ve uykuya dalarken sorun yaşama,
- Aşırı şüpheci tavırlar,
- Ölüm ve intihar düşünceleri.
Bipolar Affektif Bozukluk Nedenleri Nelerdir?
‘’Bipolar affektif bozukluk neden olur?’’ sorusuna istinaden yapılan çalışmalar sonucunda genetik faktörlerin, bipolar affektif bozukluğu üzerinde yüzde otuz etki sahibi olduğu ortaya çıkmıştır. Ailede yer alan bipolar affektif bozukluğu öyküsü bipolar affektif bozukluk nedenleri arasında yer almaktadır. Aile içinde bipolar bozukluk bulunan kişiler hem genetik aktarımla hem de bipolar affektif bozukluğa sahip kişilerin sebebiyet verebileceği travmalardan dolayı bipolar tehdidine açıktır.
Bipolar affektif bozukluğuyla mücadele eden insanların genellikle büyük yıkımlar sonucunda bu mental bozukluğu yaşadığı bilinmektedir.
- Ebeveyn ya da sevilen kişi kaybı,
- İşsizlik,
- Doğum yapmak,
- Askerlik durumu,
- İlişki bitimi,
- İstismar ve yaşam alanı değişimi
Yukarıda listelenen travmatik faktörler de bipolar affektif bozukluk nedenleri arasında olabilmektedir. Hayatlarında köklü değişim ya da yıkımlar yaşayan insanlar, bu durumların tesiri altında gibi görünmeseler bile bipolar affektif bozukluğu yaşama tehlikesi altındadırlar.
Bipolar Affektif Bozukluk Tanısı Nasıl Koyulur?
Bipolar affektif bozukluğu tanısı koyma süreci, kişilerin kendi durumlarının farkındalığıyla doğrudan ilişkilidir. Depresif dönemde kişi kendisi ve etrafındakiler durumun farkına varmayabilir. Manik dönemde ise kişideki değişimler gözle görülür şekildedir.
Bipolar affektif bozukluk tanısı, risk altındaki kişilerin aile öykülerinin dinlenmesinin ardından uzun süreli klinik çalışmalar ve gözlemler sonucunda konmaktadır. Tanı koyma sürecinde uzman psikolog ve psikiyatristler önemli rol oynamaktadır. Bipolar bozukluk tanısı koyma sürecinde, belirleyici rol oynayan faktör ilk atağın gerçekleşme şeklidir. İlk bipolar atağı depresyon ya da mani şeklinde yaşanabilir. İlk atak depresif yaşanırsa tanı koymak zorlaşabilir. Tanı koyma sürecinde kişilerin sahip oldukları diğer mental rahatsızlıklar ve bunların bipolar affektif bozukluğuyla benzer belirtileri dikkatli bir şekilde değerlendirilmektedir.
Örneğin; minör depresyon ve depresif dönem bipolar affektif bozukluğunun ortak belirtileri bulunmaktadır. Karamsarlık ve mutsuzluk gibi ortak belirtiler iki psikolojik rahatsızlığın karıştırılmasına sebep olabilir. Uzman hekimler bu noktada hastanın davranışının temelde yatan nedenini uzun süreli terapi seansları ve incelemeler ile tespit etmektedirler. Bu durum tanı koyma sürecini uzatmakta ve zorlaştırmaktadır. Doğru tanı için hastalara bipolar affektif bozukluk testi ve incelemeleri detaylıca yapılmaktadır.
Bipolar belirtisi davranışın asıl sebebinin ne olduğunu tespit etmeyi zorlaştıran faktörler tanı koyma sürecini uzatabilir. Alkol ve uyuşturucu kullanımı ya da bu maddelere bağımlılık durumu da bipolar affektif bozukluk tanısı koyma sürecini zorlaştırmaktadır. Bipolar affektif bozukluğun tespit edilmesi sürecinde uzman hekimler çeşitli tetkikler yapmaktadır. Bipolar bozukluğu riski taşıyan kişilerin tiroitlerinin fazla aktif çalışıyor olması, beyin fonksiyonlarının çalışma şekli gibi faktörler tanı koyma sürecinde kan testleri ve MR ya da tomografi gibi tıbbi görüntüleme yöntemleri ile izlenmektedir.
Bipolar bozukluğu tespit ederken’’Affektif bozukluk ne demek?’’ sorusunun cevabından ilerlenebilir. Hastalığın tanılanması için affektif bozukluklarda etkili olan genetik faktörler göz önünde bulundurulmalı ve hastanın öyküsü dikkatlice dinlenmelidir.
Bipolar Affektif Bozukluk Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bipolar affektif bozukluk tedavisi, bipolar atakları yaşanırken değil ataklardan önceki dönemlerde atakları engellemek için yapılan uygulamalardır. Hastalar özellikle atak dönemlerinde tetiklenmeye fazlasıyla açık olurlar. Bundan dolayı tedavi sürecinde hastanın çevresindeki insanların ona karşı olan davranışları kritik öneme sahiptir.
Psikoterapi, en çok tercih edilen tedavi yöntemlerinden biridir. Uzman hekimler tarafından gerçekleştirilen detaylı konuşmaları içeren seanslar hastalara kendi ruhsal durumlarını özgürce ifade etme şansı tanıdığından davranışların temel sebeplerini öğrenmek için kritik öneme sahiptir.
Bipolar affektif bozukluk tedavisi sürecinde en çok tercih edilen yöntem konuşma seanslarıdır. Bir uzmanla konuşma terapisi seansı yapan hastalar, kendilerini ifade etme şansına sahip olurlar. Uzmanlar, hastalardan dinledikleri şeyleri değerlendirerek atakları önleyici tedavi adımları atabilirler.
Bipolar Affektif Bozukluk Tedavisinde Yanınızdayız!
Bipolar affektif bozukluk testi ve tedavisi konularında uzman psikolog ekip arkadaşlarımız ile yanınızdayız. Bipolar affektif bozukluk neden olur, nedir gibi sorularınız için bize ulaşabilirsiniz.
