Toplumda kapalı alan korkusu olarak bilinen klostrofobi bir kaygı bozukluğu türüdür. Bu bozukluğa sahip olan insanlar çoğunlukla asansör, kilitli odalar, uçak ya da bodrum katları gibi kapalı alanlarda kalmaktan ve burada kısıtlanmaktan korku duyar. İnsanların yalnızca düşünmesi bile bu durumu tetikleyebilir.
Klostrofobi Nedir?
Klostrofobi kavramı, en basit tabiriyle bir kişinin kapalı veya kilitli bir ortamda yer aldığı esnada kaygı, korku ve endişeye kapılması durumudur. Dar alan korkusu olarak bilinen bu kaygı durumu, bir fobidir. Fobiler ise mantıken işlevselliği olmayan şiddet düzeyindeki korkulara denir.
İnsanlar kapalı ya da kilitli alanlarda kaldıklarında bir korku duygusuna kapılırlar. Yaşanan bu korkunun düzeyi kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazı insanlar hafif bir kaygı durumu yaşarken bazıları ise bunun çok şiddetlisini yaşar. Hatta bazen panik atak dahi geçirebilir. Tetikleyiciler ise aynı şekilde kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Bazı kişilerin yalnızca kapalı alanda olduklarını düşünmeleri bile bu durumu tetikler.
Klostrofobi Belirtileri Nelerdir?
Kapalı alan korkusu, fizyolojik belirtilere sebebiyet veren psikolojik bir rahatsızlıktır. Yukarıda belirttiğimiz gibi belirtiler de kişiden kişiye değişiklik gösterir. Buna göre tedavi öncesi hastanın belirtilerinin iyi bir şekilde tespit edilmesi gerekir. Klostrofobi belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kapalı bir alanda kalındığında korku ve panik hissi.
- Nefes alırken zorlanma hatta boğulma.
- Birçok şeyin kontrolden çıktığını düşünme.
- Ağlama.
- Nabızda artış ve hızlı alıp nefes alıp verme.
- Baş dönmesi ve mide bulantısı.
- Bayılacağından korkma ya da bayılma.
- Ağızda kuruluk.
- Kulakta çınlama.
- Kontrol kaybı.
- Ölüm korkusu.
Klostrofobi Nedenleri Nelerdir?
Klostrofobi hastalığı, günümüzde birçok kişiyi etkisi altına almış bir bozukluktur. Bu nedenle insanlar bozukluğun temeline inerek “klostrofobi neden olur?”sorusunu merak eder. Hastalık, belirli beyin bölgesinin aşırı aktivasyonu ile ilgili olduğu için nedenleri de kişiye göre değişir.
Örnek vermek gerekirse, çocukluk dönemlerinde yaşanan travmalar hastalığa neden olabilir. Bir çocuğu cezalandırmak için kapalı bir odaya kilitlemek ileride büyük travmalara sebebiyet verebilir.
Aile fertlerinde de bu bozukluğu taşıyan biri, hastalığa diğer insanlara göre daha yatkındır. Bu genetik olabileceği gibi yine çocukluktan kalma bir travma şeklinde de olabilir. Bir ebeveynin, çocuğunun yanındayken kapalı alanda yaşadığı korku ve endişe durumu ister istemez çocuğu da etkiler ve ileride bu bireyin rahatsızlığı yaşamasına neden olabilir.
Bunların yanı sıra boğulma tehlikesi de klostrofobi nedenleri arasında gösterilmektedir. Çocuk ya da genç yaşta boğulma yaşayan bir birey kapalı alanda kaldığında algısını kaybedebilir.
Klostrofobiyi Yenmek Mümkün Mü?
Dar alan korkusu olan insanlar kapalı, kilitli ve dar alanlarda kaldıklarında paniğe kapılabilir ya da daha şiddetli belirtiler gösterebilir. Bu da durumu yaşayan insanların hayat kalitesini düşürmektedir. Doğru bir tedavi ile dar alan korkusunu yenmek mümkündür. Bunun için hastaların uzman psikologlara giderek terapi alması gerekir.
Hastalığı yenebilmek için öncelikle bozukluğun temelinde yatan nedenlerin bilinmesi gerekir. Yanlış bir uygulama ya da yönlendirme hastanın durumunu daha da kötüleştirebileceği için terapist yardımı almak oldukça önemlidir.
Klostrofobi Tanısı Nasıl Koyulur?
Öncelikle kişinin herhangi bir uzman psikolog ile görüşmeden kendine teşhis koyması yanlıştır. Hastalığın tanısı için kişilerin mutlaka bir uzmana görünmesi gerekir. Doktor, hastalığı teşhis edebilmek için kişinin yaşadığı kaygı bozukluğu belirtilerini ve geçmişini değerlendirir.
Doktorlar tanı için hastaya aşağıdaki sorulara benzer sorular sorabilir:
- Asansöre binmekte sıkıntı yaşıyor musun?
- Kapalı bir alana girmeden önce çıkışların nerede olduğunu tespit ediyor musun?
- Yoğun trafikte araç kullanabilir misin?
- Sinema veya tiyatro salonlarındayken çıkışa yakın yerlerde oturmayı tercih ediyor musun?
- Çıkışları kapalı olan bir alanda kaldığında kendini gergin hissediyor musun?
Bu ve buna benzer sorularda hastaların olumlu yanıt vermesi kapalı alan korkusunu teşhis etmekte uzmana yardımcı olur. Tanının ardından uygun tedavi başlatılır.
Klostrofobi Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
Dar alan korkusu nasıl yenilir, sorusu özellikle hastalığı yaşayanlar için oldukça önemlidir. Klostrofobik kişiler asansör, uçak, araba ve kilitli ya da küçük odalarda kaldıklarında ciddi bir paniğe kapılırlar. Uygun bir tedavi yöntemi uygulayarak bu hastalığı yenmek mümkündür. Klostrofobi tedavisinin yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu tedavi türünde doktorunuzla birebir iletişim kurarak konuşma terapileri yaparsınız.
- Maruz Bırakılma Tedavisi: Korkunuzu yenmeye yardımcı olması için uzman terapist gözetiminde dar bir alanda kalmaya çalışırsınız.
- Sanal Gerçeklik: Sanal düzlemde dar bir alanda kalmayı deneyimlersiniz.
- Tıbbi Tedavi: Bu tedavi yöntemi, terapi yeterli gelmediğinde kullanılır. Bu durumda anksiyete ve depresyon gibi tedavilerde kullanılan yöntemlerin benzerleri hastaya uygulanır.
Klostrofobi Hastalığında Profesyonel Destek İçin Adresiniz Medisam Life!
Bu kaygı bozukluğu, oldukça zorlu ve insanların hayat kalitesini düşüren bir hastalıktır. Kişinin normal yaşantısına geri dönebilmesi için öncelikle doğru bir klostrofobi tedavisi alması gerekir. Hastalıkta neredeyse bir düşünce bile hastalığı tetiklediği için uzman kontrolü olmadan hasta kendi kendini, kulaktan dolma bilgilerle tedavi etmeye çalışmamalıdır. Kapalı alan korkusu nedenleri iyice anlaşılmalı ve ardından ona göre bir tedavi uygulanmalıdır.
Hastalığa sahip olan kişiler ve yakınları genellikle şu soruları sorar: Dar alan korkusu nasıl yenilir, klostrofobi için doktora başvurmalı mıyım, klostrofobi neden olur? Bu sorulara doğru yanıt verebilmek ve hastalığın tedavisini gerçekleştirebilmek için Medisam Life’tan profesyonel destek alabilirsiniz.
