Yaşamsal standartlarımızı olumsuz yönde etkileyen korku kavramı çok geniş bir çalışma alanına sahiptir. Bu nedenle spesifik bir kavramdır ve tek bir cümlede tanımlanamaz. Peki, nedir bu duygu? Korku nedenleri nelerdir ve korkular nasıl yenilir?
Korku Nedir?
Kavramı en basit tabiriyle irade ve mantığımızla kontrol altına alamadığımız, insana bir belirsizlik anında tehdit algısı veren olumsuz bir his olarak tanımlayabiliriz. Dünya üzerindeki bütün canlılar tehlike olarak algıladığı ve varlıklarını tehdit eden durumlardan doğal bir refleks olarak kaçınmaktadır. İnsanın bu kaçınma refleksi, bilincimiz tarafından korku olarak algılanır. Dolayısıyla bu kavramı bilincimizin yarattığı bir ön uyarı mekanizması şeklinde de yorumlayabiliriz.
İnsanlar, yaşamını tehdit ettiğini düşündüğü durumlardan uzaklaşamaz ya da bu durumdan tamamen kurtulduğu halde duygusal olarak rahatlayamazsa, bu his kontrolden çıkar. Kişi bu durum sonucunda ne yaparsa yapsın rahatlayamıyorsa kaygı ve endişe gittikçe büyür. Anksiyete riski gelişir. Bu duruma gelindiğinde artık fobi var, demektir. Bu durum ileri düzeyde ise korku tedavisi yapılması gerekir.
Korku Çeşitleri Nelerdir?
Korku çeşitlerine bakıldığında ilk görülen fobi kavramıdır. Bu kavram korkunun bir türüdür. Herhangi bir durum veya olaya karşı hissedilen kaygının, kişinin günlük yaşamını negatif olarak etkilemesine denir. Yani fobi, endişelerimizin kalıplaşmış ve alışkanlık haline gelmiş şeklidir. Bu durumlar ise anksiyete bozuklukları şeklinde adlandırılır.
Genel Korku
Korkular kendi içerisinde oldukça geniş bir kavramlardır. İnsan zihni tehlike olarak adlandırdığı her şeyden otomatik olarak endişelenir. Ancak bunların yerleşmiş hali, günlük hayatta sürekli tedirginlik içerisinde olmak, genel yaşantıyı olumsuz yönde etkiler. Bu durumda anksiyete bozukluğu ortaya çıkar ve bu korkuların tedavisi mutlaka gerçekleştirilmelidir.
Panik Bozukluk
Panik bozukluk kavramı yaygın olarak bildiğimiz panik atak ile doğru orantılıdır. Panik bozukluk, bir çeşit fiziksel belirtilerin gerçekleşerek dört ya da daha fazla panik atak yaşanması şeklinde ifade edilebilir. Yani kişinin düzenli olarak panik atak geçirmesi o kişide panik bozukluk olduğu anlamına gelir.
Panik ifadesi de kaygı ile doğru orantılı olduğu için korku çeşitleri arasındadır ve panik atak yaşayan insanların mutlaka uzman psikolog ile görüşmesi gerekir.
Panik atak belirtileri;
- Çarpıntı.
- Nefes almada zorlanma.
- Terleme ve titreme.
- Nefesin tamamen kesilmesi.
- Göğüste baskı hissi.
- Bulantı.
- Baş dönmesi.
- Sersemlik.
şeklindedir. Bu, zirveye ulaşan yoğun bir panik yaşamak ve rahatsızlık hissetmek olarak bilinir.
Fobik Bozukluk
Fobi kavramı, bir çeşit kaygı bozukluğu şeklinde tanımlanır. Mantık dışı oluşan bu duyguları yenemiyorsak ve günlük hayatımızı etkiliyorsa bu fobik bozukluk olarak adlandırılır. Yaşadığımız kaygının mantıksız olduğunu ve endişelenmememiz gerektiğini biliriz ancak bu hissin önüne geçemeyiz.
Tam da burada psikolojide korku kavramı ortaya çıkar. Yaşadığımız fobik bozukluklar fiziksel olarak da bizi etkilemeye başladığında yaşadığımız bu duyguların şiddeti artmış olur. Bu durumda da anksiyete yaşanır. Anksiyete ise tedavi ile çözüme kavuşturulabilir.
Korku Nasıl Gelişir?
Yaşadığımız bu duygular, hayatımız boyunca sürekli olarak gelişen olgulardır. Bazen bir durum karşısındaki endişemizi zamanla tamamen kaybedebilirken bazense bu endişenin şiddeti gittikçe artar.
İnsanlar herhangi bir duygudan yoksun olarak dünyaya gelirler. Gözle görülebilecek ilk korkular bebeklerin 4 ile 6 ayları arasında saptanır. Ardından hayatımızın bir parçası haline gelir ve abartıya kaçmayanları ise sağlıklıdır. Fakat hayatımızı olumsuz etkilemeye yani birtakım korku belirtileri göstermeye başladığımızda bu hastalık boyutuna geçmiş olur.
Korku Nedenleri Nelerdir?
Korku nedenlerini anlamak, uzman tarafından terapi almamış kişiler için oldukça zordur. Bazı endişelerin genetik olduğu bilinmektedir. Örneğin korku çeşitleri arasında gösterdiğimiz panik ve fobik bozukluklar genetik olabilmektedir. Ancak bunun dışında bu duyguların altında yatan gerçek sebepleri bilmek gerekir. Bütün hastalıklar gibi bu rahatsızlığın tedavisi de mümkündür. Bunun için öncelikle rahatsızlığı yaratan sebep bulunmalıdır.
Korku Belirtileri Nelerdir?
Anksiyete yaşayan kişiler genellikle bedenleri ve zihinlerinin birbirlerinden bağımsız hareket ettiklerini hissederler. Duygulara karşı gösterilen tepkiler genellikle kişiden kişiye ve duygunun büyüklüğüne göre değişiklik gösterir. Ancak genel olarak korku belirtileri şu şekildedir:
- Gerginlik ve huzursuzluk.
- Nefes darlığı ya da nefes alamama.
- Aşırı titreme.
- Endişe ve kaygı hissi.
- Uykusuzluk.
- Baş dönmesi ve mide bulantısı.
- Ağız kuruluğu.
- Kalbin çok hızlı ve düzensiz atması.
- Halsizlik ve yorgunluk.
- Hızlı soluk alıp verme.
- Endişe yaratan olay ya da ortamdan kaçmak isteme.
Korkuların Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
Korkuların tedavisi yapılabilmesi için öncelikle teşhis konması gerekir. Herhangi bir endişe ve kaygı durumunda yukarıda bahsettiğimiz belirtileri gösteren kişilerin uzman psikolog ile görüşmesi gerekebilir. Bu görüşmelerde tanı konabilmesi için herhangi bir fiziksel test uygulanmaz. Bunun yerine psikolojik anketler ve zihinsel ölçümlemeler yapılır.
Psikolojide korku, kişilerin hissettikleri endişenin normal boyutunun dışına çıktığı durumlarda geçerlidir. Bu gibi durumlarda uzmanlar tarafından hastanın tedavi planlaması yapılır. Terapi süreleri hastaların durumuna göre değişiklik gösterdiği için bu konuda net bir bilgi vermek mümkün değildir. Ancak genel olarak tedaviler, ilaç tedavisi ve psikoterapi dediğimiz bilişsel davranışçı terapi ile birlikte yürütülür.
Başa Çıkamadığınız Korkularınızda Yanınızdayız!
Endişelerinize dur diyemiyor ve bu yüzden yaşam kalitenizin düştüğünü hissediyorsanız uzman doktorlardan yardım almanız gerekir. Korkular nasıl yenilir diye endişe etmeyin. Hayatınızı daha kaliteli bir şekilde sürdürebilmek için uzmanlarımızdan yardım alabilir ve sorununuza çözüm bulabilirsiniz.
